Jak zbudowany jest ząb?

Tomasz Piekarz
Autor: Tomasz Piekarz
27.10.2023

Kiedy mowa o zębach, warto zacząć od podstaw. Dlatego w dzisiejszym wpisie wyjaśnimy, jak właściwie zbudowany jest ząb – z jakich poszczególnych części i jakich tkanek się składa.

Z jakich części zbudowany jest ząb?

W pierwszej kolejności zajmijmy się budową anatomiczną zęba, czyli wyjaśnijmy, z jakich części się on składa. Są dwie główne części, korona i korzeń, a dodatkowo szyjka zębowa, stanowiąca między nimi połączenie.

Korona jest częścią zęba widoczną powyżej linii dziąsła, natomiast korzeń znajduje się poniżej tej linii, dlatego w normalnych warunkach nie jest widoczny. Liczba korzeni może być różna, najczęściej jednak ząb posiada dwa. Trzeba tu nadmienić, że nie tylko liczba, ale i długość korzeni ma znaczenie dla stabilności zęba – im więcej ma on korzeni i im są one dłuższe, tym mocniej ząb umocowany jest w zębodole.


Z jakich tkanek zbudowany jest ząb?

Budowa histologiczna zęba jest bardziej skomplikowana. Każdy ząb tworzą głównie cztery tkanki. Pierwsza z nich, najbardziej zewnętrzną, jest szkliwo. Jest ono zbudowane z hydroksyapatytu, czyli krystalicznego fosforanu wapnia. Szkliwo jest warstwą ochronną, osłaniającą pozostałe tkanki zęba przed niekorzystnym działaniem czynników zewnętrznych. Chociaż grubość szkliwa nie przekracza 2 mm, jest ono najtwardszą tkanką w ludzkim ciele. Dzięki temu może dobrze spełniać swoją ochronną rolę.

Następną tkanką, znajdującą się pod warstwą szkliwa, jest zębina. Żółty materiał o porowatej strukturze również ma za zadanie ochranianie zębów. Jest jednak bardziej niż szkliwo narażony na ubytki, ponieważ oczywiście nia ma aż takiej twardości. Zębina nie jest jednolitą tkanką. Występuje aż w trzech odmianach. Pierwszym jest zębina pierwotna, wytwarzana w trakcie rozwoju zęba. Jej wytwarzanie ustaje, gdy ostatecznie uformuje się wierzchołek korzenia. Od tego momentu wytwarzana jest zębina wtórna. Trzecim rodzajem jest natomiast zębina trzeciorzędowa, wytwarzana w reakcji na określone czynniki, wśród których wymienić trzeba przede wszystkim zużycie zębów i ubytki.

Kolejna tkanka zęba to znajdująca się w jego centralnej części miazga. Jest zbudowana podobnie jak zębina, ale wyróżnia ją to, że jest jedyną żywą tkanką zęba. Spełnia funkcje odżywcze, dostarczając zębowi tlen i inne substancje, bez których niemożliwe jest jego prawidłowe funkcjonowanie. Oprócz tego pełni także funkcję ochronną – w reakcji na działanie czynników zewnętrznych wytwarza dodatkowe warstwy izolującej zębiny.

Czwarta i ostatnia tkanka zęba to cement pokrywający korzeń. Ta żółtawa substancja przypomina kość. Jest złożona przede wszystkim z materiału organicznego, takiego jak kolagen, oraz nieorganicznego hydroksyapatytu. Dzięki cementowi więzadła mogą przyczepiać się do zęba – to ona zapewnia stabilne umocowanie zęba w zębodole.

Co możesz teraz zrobić?

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o swoich zębach, a także sprawdzić, w jakim stanie się one znajdują, zapraszamy do DentiCo. Na wizytę u nas możesz się umówić, dzwoniąc pod numer +48 586 005 000 lub wypełniając formularz.